Fütürizmin kurucusu Filippo Tomasso Marinetti farklı bir gelecek kurmak için geçmişi tümüyle reddetmişti. Modern endüstrinin parçalanmış formlarını tasarıma uygulamaya çalışan fütüristler, son zamanlarda aydınlatma tasarımları için referans noktası oluyor.

 

Aydınlatmanın günümüzde yaşadığı dönüşümün en belirgin örneklerinden biri, ampul kullanmındaki değişim olarak kabul edilebilir. Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde ve Avustralya’da yasaklanan ampuller, yakın zamanda da Amerika’da yasaklanacak. Bundan yola çıkarsak, hayatımızdaki tanıdık bildik ışık kaynaklarının değiştiğini söyleyebiliriz.

 

Son teknolojik gelişmelere dayanarak tasarlanan ve üretilen aydınlatma kaynaklarına ve gelecek senaryolarına göz attığımızda, tasarımcıların farklı formlardaki, hafiflik ve organik form konseptinden nasibini alan, enerji tasarruflu ve çevre dostu tasarımlara yöneldiğini görüyoruz. Mimarinin 4. boyutu olarak da kabul edilen aydınlatma tasarımı sayesinde insanların, karanlık çöktüğünde o mekânı kullanırken neler hissedebileceğine karar vermek mümkün. Aydınlatma tasarımı kavramı gün geçtikçe hakettiği öneme kavuşuyor ancak hala bu konudaki bilgi eksikliği ve konunun tartışılacağı platformların oluşturulması gerekliliği ortada.

ABD’de California Üniversitesi’nden Chris Regan ve ekibi dünyanın en küçük ampulünü üretmeyi başardı. 1.4 mikrometre uzunluğunda ve 13 nanometre boyundaki bir nanotüpten oluşan ampul, kapalıyken görülemezken, ancak yandığında farkediliyor. Dünyanın en küçük ampulü iki ucuna da altın ve paladyum elektrot yerleştirilmiş bir karbon nanotübün içinden geçen elektriğin nanotübü ısıtmasıyla parıldıyor. Bu sırada etrefa saçılan milyonlarca fotondan birkaç bin tanesinin göze ulaşmasıyla ampul görülebiliyor. Ampulün hem kuantum mekanik sistemleri gibi davranabilecek kadar küçük olması hem de klasik fizik kurallarına uygun olacak kadar büyük olması, bu iki farklı dalın ortak inceleme alanına girmesi bakımından araştırmacılar tarafından ayrıca ilgi çekiyor.

 

Tre ci Luce firması, klasikleşmiş dark-light reflektörler yerine ofisler için üstün görsel konfor sağlayan yeni bir reflektör sisteminin üretimine başladı. Yeni Trilli Teknolojisi ile üretilen birçok mini konik optik reflektörün polikarbonat plakanın içine yerleştirilmesi ile üretilen bu reflektör, tüm açılardan iyi dağıtılmış ve kontrol edilen bir ışık yayılımını sağlıyor.

Ferrara Palladino tasarımı bu yeni reflektör ile yatay yüzeylerde ışık son derece eşit yayılıyor. Ofis flüoresan sistemleri için tasarlanan Shadow’un boyu 3 metreye kadar üretilebiliyor ve sarkıt, aplik ve tavan armatürü olarak her türlü mağaza, ticari alanlar ve ofisler için ideal çözümler üretiyor.

Yenilikçi aydınlatma konusunda uzmanlaşmış, öncü İtalyan firması Artemide, solar ünitelerdeki ileri teknolojisiyle küresel markette lider firma Sharp Solar ve Ross Lovegrove’un işbirliği sonucu geliştirilen aydınlatma elemanı, sosyal, kültürel ve değişen ekolojik ihtiyaçlara dikkat çekerek kentsel tasarıma yeni bir bakış açısı sunuyor. Şehrin gri rengini kırarak yeşil bir geleceğe atıfta bulunan ürün, Ross Lovegrove ve stüdyosunun güneş ile çalışlan modüler bir şehir aydınlatması konsepti üzerine çalışması ile ortaya çıktı. Artemide ve Sharp Solar firmaları ile birlikte geliştirilen aydınlatmada Ross Lovegrove, karmaşık doğal formlar ile şehrin keskinliği arasında bir iletişim kurmayı hedeflemiş. Lovegrove’un Artemide için tasarladığı Cosmic Angel, Cosmic Leaf and Cosmic Ocean adlı aydınlatmalar dalgalı ve dijital yüzeylerden yola çıkılarak tasarlanmış akışkan formlara sahip bir aydınlatma serisi. Cosmic Angel, iki metre uzunluğunda Lovegrove’un akışkan formlar, dijital algoritmalar ve bilgisayar yazılımlarıyla doğrudan şekillendirme süreclerine olan ilgisini yansıtan bir tasarım. Aydınlatmadaki dalgalı yüzeyler, ışığın mekâna çok yönlü dağılımını sağlıyor.

Yerçekimine meydan okuyan yapıların mimarı Zaha Hadid ise, Sawaya&Moroni için tasarladığı Vortexx isimli aydınlatma ile uzay üslerine yakışır bir ürüne imza atmıştı. 1.8 metre genişliğiyle ve yarım metreyi geçen uzunluğuyla Vortexx, birbirine paralel iki helezonun üzerinde iz süren bir ışık yoluna sahip. Fiberglas ve akrilik kullanılarak üretilen aydınlatma, otomobil boyasıyla boyanarak parlak bir görünüme kavuşmuş. Avusturyalı aydınlatma teknolojisi firması Zumtobel ürünün bütün teknik detaylarını çözmüş. Hadid’in Artemide için tasarladığı Genesis adlı aydınlatma ise ağaçların büyümesinden ilham alan bir ürün. Genesis, sanki kökleri yere uzanan ve büyümeye devam eden bir bitki gibi görünüyor.