“Ahşap” doğacı tavrın anahtar kelimesi. Doğayı ve doğal olmayı sevenlerin zeminlerdeki tercihi parkeden yana oluyor… Sıcak bir görünüm yaratan çeşitli renk ve doku seçenekleriyle zemin için ideal kaplama malzemelerinin başında gelen, geri dönüşümlü olmaları ve su geçirmez özellikleriyle bugün iç mekân, dış mekân ve hatta tüm ıslak mekânlarda da uygulanabilen parke kaplamalar, her tarza ayak uydurabiliyor.
Mimar A.Ozan Ekşi.
Parkeler, son yıllarda teknolojik açıdan geliştirilerek sadece oturma odaları ve yatak odalarında değil, mutfak ve banyolarda, balkon ve teraslarda da kullanılabilir bir noktaya geldi. Doğal bir malzeme olduğu için kullanıldığı mekâna zararlı kimyasallar bırakmayan parkeler, satın alabileceğiniz en sağlıklı zemin kaplaması olarak biliniyor. Yenilenebilir ve geri dönüştürülebilir parkeler, en az sert zemin kaplamaları kadar dayanıklı. Son yıllarda artan çeşitliliği ve suya karşı dayanıklı olma gibi özelliğiyle zemin kaplamalarının en çok tercih edilen alternatifleri arasında başköşede yer alıyor. Özellikle eskitilmiş ya da doğal ağaç görünümünde, çeşitli en ve boyda karıştırılarak döşenen, meşe ve ceviz lamine veya masif parkeler son zamanlarda çok gözde. Ayrıca balıksırtı parke yeniden gündemde, ancak daha geniş ve uzun boyutlarda kullanılıyor.
Dekorasyon zeminden başlar
Dore, bakır veya lame parke arıyorsanız, artık buldunuz demektir çünkü lüksist ve artizanal markalarıyla evlerde çok özel ve farklı izler bırakan Sem Collections’ın çatısı altında sunulan IPF Parquet, ilgi çekici model ve renkteki parkeleriyle dekorasyonu zeminden başlatıyor. Artık ıslak mekanlar dahil evin her köşesi için tercih sebebi olan ahşap parkeler, natüralizm trendinin yükselişinden destek alarak, model, boyut ve renk çeşitliliğini daha da arttırdı.
İtalya’nın önde gelen parke üreticilerinden biri olan ve 1991 yılında kurulan IPF (Industria Parquet Fabriano), yüksek kaliteli ahşap zemin kaplamasının dünya çapında lider markası. Ressamların hayal gücünü zanatkarların el becerisiyle birleştiren IPF, zeminlere artizanal bir yaratıcılık getiriyor. Ar-Ge, gelenekselcilik, ağaç seçimi ve işlenmesi gibi pek çok prosesi yıllara dayanan deneyimiyle gerçekleştiren markanın el yapımı parke koleksiyonlarının en önemli özelliği ise artık IPF ile özdeşleşmiş doku ve renk paleti. Bakırdan turkuaza, klasikten fütüristiğe uzanan bu tasarım yolculuğunda marka, zeminde desen ve renk özgürlüğü sunuyor. Çevreci tüketicilerin dikkatine, IPF Parquet’nin önem verdiği konulardan biri olan sürdürülebilirlik ve doğayı koruma konusunda CATAS sertifikası bulunuyor. Rezerv ağaçların kullanımı ve firenin sıfıra yakın olması konusundaki hassas çalışmaları devam ediyor.
Parke almaya karar verirken dikkat etmeniz gereken noktalar
Seçim sırasında en önemli konu uygulanacak mekanın sirkülasyonu. Trafiğin yoğun olduğu alanlar için dayanıklı parke türleri içinden tercih yapmalısınız. Zeminde ahşap kullanmanın bir diğer avantajı ise bakım kolaylığı. Parke cilası ya da parke yağı, döşenen parke türüyle uyumlu olarak seçildiğinde zemin her daim yeni görüntüsünü koruyabiliyor. Her türlü estetik müdahaleye uyum sağlayabilen ahşap malzeme, odanızın dekorasyonunu değiştirdiğiniz takdirde yeni stile de ayak uydurabiliyor. Köklü bir değişik yapmak istediğinizde parke uzmanlarını çağırarak parkenizi dilediğiniz renge boyayabiliyorsunuz. Uzmanlar, parkelerin bulunduğu ortam ısısının +15 derece ile +28 derece arasında olması gerektiğinin altını çiziyor. Genellikle yaşam için ideal olan mekân koşullarının lamine parke için de ideal olduğu varsayılıyor. Yüzde 30-60 arası nem, lamine parkeler için ideal ortam koşulunu oluşturuyor. Özellikle yeni binalarda bu değerlerin üzerinde oluşabilecek nem, parkede normalden fazla deformasyona neden olabiliyor.
Zemin kaplamanıza karar verirken parkeyi yakından görmek de çok önem taşıyor. Fotoğraftan görerek karar vermeyin çünkü ahşap canlı bir malzeme olduğundan gördüğünüzle karşılaşma ihtimaliniz oldukça düşük. Parke seçerken muhakkak küme halinde duran örnek ahşap parçalarını görmek isteyin. Parkenin boyalı hali ile cilalı halinin neye benzeyeceği hakkında bilgi alın.
Son dokunuş: Cila
Doğru cila seçimini yapmak, en az parke seçimi yapmak kadar özen isteyen bir iş. Koruyucu özelliğe sahip bir vernik, trafiğin yoğun olduğu alanlara döşenen parkeler için ideal bir seçim olacaktır. Poliüretan verniklerin mat, saten ve parlak alternatifleri bulunuyor. Parkeler için en sık tercih edilen bu tarz verniklerin en az iki ya da üç kat uygulanması gerekiyor. Yüksek etkili parke yağları ise ahşabın daha doğal bir görünüme kavuşmasını sağlıyor.
Evinizin stiliyle parkelerin uyumu
Ceviz rengi çok beğeniyor olabilirsiniz ama bunu mutfağınızda uyguladığınızda ortaya hoş bir görünüm çıkmayabilir. Bazı parke modelleri belirli stillere çok yakışır. Bu yüzden seçim yaparken mobilyalarınızın stili ve duvarların rengiyle, kısaca evin genel diliyle parkelerin uyum sağlaması gerekir.
Evde çok pencereniz varsa ve yeterli ışık dengesini sağlayabiliyorsanız koyu tonlardaki parkeler sizin için uygun demektir. Ancak daha karanlık bir mekânınız varsa açık renk parkeler yaşam alanlarını aydınlatmanıza yardımcı olacaktır.
Tarzınız modern ise: Natürel akçaağaç renkleri sizin için uygun olacaktır. Yalın ve net bir görüntünün hakim olduğu evlerde bu tonlarla karşılaşırsınız. İskandinav stili evlerde de kullanılır. Gri boyalı parkeler ve çok noktalı olmayan modeller de modernist mekânlar için uygundur.
Tarzınız geleneksel ise: Ceviz tam size uygun bir renk. Cevizin açık ve koyu tonlarını mekânın özelliklerine göre seçebilirsiniz. Ayrıca nokta detayları da ahşaba daha geleneksel bir görüntü katar.
Parke türleri
Masif parke: Tek ahşap katmandan oluşan masif parke plakasına çaprazlamasına baktığınız zaman ağacın yaş halkalarını görebilirsiniz. Zımparalanması ve cilalanması gereken masif ahşap bir parkenin bakımı da özeldir. Masif parkeyi sadece ona özel üretilen bir ürünle cilalayabilirsiniz ama asla fırçalamamanız gerekir. Genellikle nemli bezle silerek bu parkelerin temizliğini sağlayabilirsiniz. Masif parkelerde kullanılan en sert ağaçlar ceviz, akçaağaç ve beyaz meşedir. Bu ağaç türlerini dişbudak, kayın, huş ve kızıl meşe takip eder. Kiraz ve maun daha yumuşak ancak mükemmel görüntü kaliteleriyle çok sevilen ağaçlardır. Canlı bir malzeme olan ahşap, olası deformasyonları engellemek için kuru bir zemine yerleştirilmelidir. Kalınlığı 14 mm. ile 22 mm. arasında değişen ahşap plakalardır.
Defalarca sistire edilebildikleri için yeni görüntülerini onlarca yıl muhafaza edebilirler. Seçilen ağacın cinsine ve üst yüzeyde kullanılan cilanın türüne göre malzemenin performansı çok iyiden mükemmele doğru değişiklik gösterir.
Lamine parke: Basitçe “çok katmanlı parke” olarak tanımlayabileceğimiz bu parkelerin laminantla bir alakaları yok. Malzemenin her katmanında ağaç damarları birbirlerine ters olarak yapıştırılıp preslendiğinden bu tarz parkeler rutubete çok daha az tepki verir. Ayrıca paketinden cilalanmış olarak çıkması, hemen döşenebilmesi gibi modern tüketicilere çok cazip gelen pek çok farklı avantajı bulunan bu malzeme, Türkiye’de ve dünyada son yılların yükselen trendi oldu. Masif parkeden daha yüksek bir dayanıklılık sağlayan üç farklı malzeme katmanından oluşan lamine parkeler kullanım açısından daha ekonomik. Masif parkenin tersine fabrikada cilalanır ve zımparalanır. Ahşap plakaların yüksek basınç ve ısı yardımıyla birbirlerine yapıştırılmasıyla üretilen lamine parke plakaları birbirlerine yapıştırılmış 3 ila 5 katmandan oluşur. Bu katmanlarda ağaç damarları birbirine ters gelecek şekilde yerleştirildiği için lamine parkeler neme karşı tüm diğer zeminlerden daha fazla dayanıklıdır. Bu yüzden yoğun nem ve rutubet alan mekânlarda da lamine parkeler kullanılabilir.
Artistik parke: Artistik parke uygulamasını, ahşap malzeme kullanılarak zemine resim çizilmesi olarak tanımlayabiliriz. Zemin projesi, uygulama yapılacak mekân için özel olarak tasarlanır ve uygulanacak desenin karmaşıklığına göre onlarca değişik türde ağaç kullanmak gerekebilir. Arzu edilirse şirket logoları, aile armaları ya da takım sembollerinin bire bir zemine kopyalanması da mümkündür. Ahşap parke plakalarıyla dilediğiniz zemine istediğiniz motifi uygulayabilirsiniz. Diğer parke türlerine göre daha pahalı ve zahmetli bir işlem olan artistik parke uygulaması, kullanılacak mekân için özel tasarlanır.
Parkeleri koruma kılavuzu
- Mobilyalarınızın parkelerinize kalıcı hasarlar verebileceğini unutmayın. Çizikleri önlemek için mobilyalarınızın ayaklarına altı yapışkanlı keçe tabanlık koydurun.
- Parkenizin fazla güneş alması renginin değişmesine sebep olur. Kiraz ağacı ve meşe gibi ahşapların renkleri gittikçe koyulaşır. Ahşap zemininizi korumak için güneşlikli perdeler kullanabilirsiniz.
- Su, parkelerin en büyük düşmanıdır. Parkeniz eğer suya maruz kalırsa kabarabilir, parlaklığını yitirebilir ve bozulabilir. Eğer parkenize su dökülürse kuru bir bezle suyu hemen üzerinden temizlemeniz gerekir. Bu yüzden banyo ve mutfak gibi ıslak mekânlarda zemin kaplaması olarak parke kullanıyorsanız ahşabı korumak adına mutlaka parkenin üzerinde bir de kilim ya da halı kullanın.
- Sadece su değil toz ve kir de parkenize zarar verebilir. Tozun ve kirin bıraktığı izler ahşabın parlaklığını etkiler. Ahşap zemininizi süpürürken kirden ve tozdan tamamen uzak tutmaya özen gösterin.
- Hava almayan parke nem yüzünden çatlama yapabileceği için parke döşeli odaları uzun süre kapalı bırakmayın.
- Ahşap, sıcaklık derecesine göre mevsim geçişlerinde genişleme ve daralma şeklinde hareket eder. Parke ve döşendiği odanın duvarı arasında yaklaşık 15 mm’lik bir nefes alma payı bırakılmalıdır.
Parke neden en iyi seçim?
Diğer zemin malzemeleriyle karşılaştırıldığında daha uzun ömürlü, kullanımı rahat ve sıcak görünüme sahip bir seçim olan parkenin niçin eviniz için en iyi seçim olacağına dair avantajları şöyle:
Hipoalerjeniktir. Daha az polen, toz ve kum parçacığı içerdiği için en sağlıklı malzemedir. Mekândaki havanın kalitesini artırmak amacıyla önerilir.
Evin değerini artırır. Ömür boyu kullanabileceğiniz bir malzemedir ve her zaman şık görünümünü korur. İleride değiştirmeye gerek kalmayacağı için de daha ekonomik bir malzemedir.
Çok sağlamdır. Uygun bir şekilde kullanırsanız ve bakımını gerçekleştirirseniz değiştirmeye gerek de duymazsınız. Eğer hasar görürse döşemeleri tekrar cilalatıp kullanmaya devam edebilirsiniz.
Kullanıcıya çeşitlilik sunar. Egzotik ağaçlar arasında çok çeşitli ve dayanıklı modellerle karşılaşırsınız. En açık renkten koyusuna kadar istediğiniz tarzda parke rengine ulaşabileceğiniz bir model mutlaka bulursunuz.
Zamansızdır. Bir parke döşemesi eğer iyi kullanılmışsa kaç yıllık olduğunu anlamanız çok zordur. Natürel bir malzeme olduğu için tüm dekorasyon stillerine ayak uydurabilir.
